Ο μηνίσκος είναι μια δομή μηνοειδούς σχήματος (μισοφέγγαρου) στο γόνατο (υπάρχει και σε άλλες αρθρώσεις), που αποτελείται από ινοχόνδρο, ένα είδος χόνδρου με αρκετή ελαστικότητα και αντοχή. Υπάρχουν δύο μηνίσκοι, ο έσω και ο έξω στην αντίστοιχη πλευρά του γόνατος. Ο ρόλος τους είναι κυρίως να απορροφούν τους κραδασμούς κατά τις κινήσεις αλλά και να σταθεροποιούν την άρθρωση του γόνατος. Επίσης συμμετέχουν στη θρέψη του αρθρικού χόνδρου μέσω της πλούσιας αιμάτωσης που διαθέτουν στην περιφέρειά τους. Αυτή η αιμάτωση ενισχύει την ικανότητα του χόνδρου να θεραπεύεται μετά από τραυματισμούς.
Πώς τραυματίζεται ο μηνίσκος;
Σε νέους αθλητές, οι περισσότεροι τραυματισμοί του μηνίσκου συμβαίνουν ως αποτέλεσμα τραυματισμού. Οι μηνίσκοι είναι ιδιαίτερα ευάλωτοι σε κακώσεις στις οποίες εφαρμόζονται ταυτόχρονα δυνάμεις συμπίεσης και στροφής στην άρθρωση. Επίσης είναι συχνός ο τραυματισμός τους ταυτόχρονα με ρήξη του προσθίου χιαστού συνδέσμου.
Σε μεγαλύτερης ηλικίας άτομα, οι τραυματισμοί των μηνίσκων είναι αποτέλεσμα ασήμαντων κακώσεων, όπως στροφικές κακώσεις, βαθύ κάθισμα ή επαναλαμβανόμενες δραστηριότητες όπως τρέξιμο. Οι τραυματισμοί αυτοί με μικρότερη βία συμβαίνουν λόγω της τάσης του μηνίσκου να εκφυλίζεται με την πάροδο της ηλικίας.
Πώς διαγιγνώσκεται η ρήξη μηνίσκου;
Ο τραυματισμός ενός μηνίσκου συνήθως συνοδεύεται από πόνο, ύδραρθρο (αυξημένη ποσότητα υγρού στην άρθρωση) και μηχανικά συμπτώματα όπως αίσθημα κλειδώματος της κίνησης. Η διάγνωση βασίζεται στην περιγραφή του μηχανισμού κάκωσης από το άτομο και στην κλινική εξέταση από τον ιατρό. Ίσως απαιτηθεί και απεικονιστικός έλεγχος με απλή ακτινογραφία, ή/και μαγνητική τομογραφία (MRI).
Πώς αντιμετωπίζεται η ρήξη του μηνίσκου;
Ο τρόπος αντιμετώπισης της ρήξης μηνίσκου εξαρτάται από πολλούς παράγοντες με κυριότερους την ηλικία του ασθενή και το είδος της ρήξης. Έτσι μια τραυματική ρήξη μηνίσκου σε νέο άτομο είναι πιθανό να χρειάζεται χειρουργική αντιμετώπιση, ενώ μια εκφυλιστική ρήξη συνήθως αντιμετωπίζεται αρχικά συντηρητικά, εκτός και αν παραμένει συμπτωματική για αρκετό χρόνο. Η χειρουργική αντιμετώπιση της ρήξης του μηνίσκου γίνεται συνήθως αρθροσκοπικά, δηλαδή με τεχνική ελάχιστης παρεμβατικότητας. Κατά την αρθροσκόπηση του γόνατος, ο ιατρός διαπιστώνει το μέγεθος, την μορφή και την θέση της ρήξης και αποφασίζει, αναλόγως και με την εμπειρία του, αν θα αποκαταστήσει τη ρήξη με συρραφή ή θα προχωρήσει σε αφαίρεση του ραγέντος τμήματος ώστε να παραμείνει ένας ομαλός μηνίσκος.
Ποιος είναι ο χρόνος αποκατάστασης μετά από χειρουργική αντιμετώπιση της ρήξης;
Αυτό εξαρτάται από το εάν έγινε εκτομή τμήματος του μηνίσκου ή συρραφή. Στην πρώτη περίπτωση, συνήθως απαιτείται μικρής διάρκειας (1 εβδομάδα) αποφόρτιση με χρήση βακτηριών μασχάλης (πατερίτσες) και στη συνέχεια σταδιακή επάνοδο σε αθλητικές δραστηριότητες μέσα σε διάστημα 2-3 εβδομάδων ανάλογα με τα συμπτώματα. Στην περίπτωση που πραγματοποιηθεί συρραφή του μηνίσκου, ο χρόνος αποκατάστασης είναι πολύ μεγαλύτερος, καθότι αρχικά απαιτείται πλήρης αποφόρτιση για διάστημα 2 μηνών, ενώ στη συνέχεια γίνεται σταδιακή επάνοδος σε διάστημα 2-3 μηνών, αφού πρώτα επιτευχθεί επαρκής ενδυνάμωση.