Ο παγωμένος ώμος ή συμφυτική θυλακίτιδα του ώμου, χαρακτηρίζεται από πόνο και απώλεια της κίνησης της άρθρωσης του ώμου. Τα ακριβή αίτια του παγωμένου ώμου είναι άγνωστα, παρότι έχει βρεθεί ότι προσβάλει το 2 -5% του πληθυσμού. Παράγοντες κινδύνου που μπορεί να οδηγήσουν σε παγωμένο ώμο είναι ο σακχαρώδης διαβήτης, οι διαταραχές του θυρεοειδούς, το ιστορικό τραυματισμού του ώμου και η μακρά περίοδος ακινητοποίησης της άρθρωσης. Επίσης οι γυναίκες παρουσιάζουν μεγαλύτερο κίνδυνο εμφάνισης της νόσου. Μερικές φορές οι ασθενείς εμφανίζουν παγωμένο ώμο μετά από χειρουργική επέμβαση στην άρθρωση ή μετά από τραυματισμό της. Φαίνεται πως η διαδικασία ξεκινά με μια φλεγμονή στην επιφάνεια του αρθρικού θυλάκου ο οποίος σταδιακά παχύνεται και ο ώμος γίνεται δύσκαμπτος και επώδυνος.

Ποια είναι τα συμπτώματα του παγωμένου ώμου
Οι ασθενείς με παγωμένο ώμο έχουν συχνά σημαντικού βαθμού πόνο, όταν χρησιμοποιούν το άνω άκρο αλλά και σε ηρεμία. Συνήθως δεν μπορούν να τον συσχετίσουν με κάποιο επεισόδιο τραυματισμού. Αυτή η περίοδος διαρκεί αρκετούς μήνες και κατά τη διάρκειά της η άρθρωση γίνεται δύσκαμπτη και χάνεται το εύρος κίνησης. Συχνά επηρεάζεται ο ύπνος και οι καθημερινές δραστηριότητες, όπως το ντύσιμο, η προσωπική υγιεινή και οποιαδήποτε κίνηση του άνω άκρου πάνω από το κεφάλι. Σταδιακά, μετά από αρκετές εβδομάδες ο πόνος μειώνεται και εμφανίζεται μόνο κατά τη χρήση του μέλους. Οι ασθενείς διαπιστώνουν μεγάλη διαφορά στην κίνηση συγκριτικά μεταξύ των δύο ώμων.

Πώς γίνεται η διάγνωση του παγωμένου ώμου
Ο ορθοπαιδικός εξεταζει τον ώμο για το εύρος κίνησης και το συγκρίνει με τον υγιή και με τις φυσιολογικές τιμές. Η διάγνωση συνήθως τίθεται από την κλινική εξέταση και το ιστορικό. Στην απλή ακτινογραφία δεν απεικονίζεται, ενώ σπάνια θα χρειαστεί η διενέργεια μαγνητικής τομογραφίας.

Πώς εξελίσσεται ο παγωμένος ώμος
Ο παγωμένος ώμος έχει τρία στάδια. Ξεκινάει με την ¨επώδυνη φάση”, οπότε ο ώμος είναι επώδυνος, τόσο κατά την κίνηση, όσο και κατά την ηρεμία. Σταδιακά γίνεται όλο και περισσότερο δύσκαμπτος. Η φάση αυτή διαρκεί συνήθως 4 μήνες, όμως ενδέχεται να διαρκέσει έως και 9 μήνες. Το επόμενο στάδιο είναι “της δυσκαμψίας”, οπότε ο ώμος είναι επώδυνος κατά την κίνηση, ενώ παύει να πονάει κατά την ηρεμία. Στο στάδιο αυτό, ο ώμος είναι πολύ δύσκαμπτος και επώδυνος κατά την προσπάθεια κίνησης, ενώ διαρκεί 4-12 μήνες. Το τελευταίο στάδιο είναι της “λύσης”, οπότε σταδιακά επανέρχεται η κίνηση της άρθρωσης, συνήθως όμως σε μικρότερο βαθμό. Και αυτό το στάδιο διαρκεί αρκετούς μήνες, ενώ όλα τα στάδια συνολικά διαρκούν 12-24 μηνες.

Πώς αντιμετωπίζεται ο παγωμένος ώμος
Η θεραπεία του παγωμένου ώμου απαιτεί μεγάλη υπομονή εκ μέρους του ασθενή και του θεράποντα. Συχνά χρειάζεται μεγάλο χρονικό διάστημα για να παρατηρηθεί βελτίωση των συμπτωμάτων. Η θεραπεία στο επώδυνο στάδιο περιλαμβάνει φαρμακευτική αγωγή ακόμη και ενδαρθρικές εγχύσεις με κορτιζόνη ή με πλάσμα πλούσιο σε αιμοπετάλια (PRP) μια νέα θεραπεία που χρησιμοποιεί αιμοπετάλια του ασθενή και όχι φαρμακευτικές ουσίες. Περισσότερα για την τεχνική αυτή, μπορείτε να δείτε στο αντίστοιχο άρθρο εδώ, καθώς και στη βιβλιογραφία που παρατίθεται στο τέλος του άρθρου.
Επίσης ο ασθενής ενθαρρύνεται να ακολουθήσει ένα πρόγραμμα φυσιοθεραπείας καθώς και ασκήσεις διάτασης στο σπίτι στα πρώτα στάδια, ώστε να περιοριστεί η απώλεια του εύρους κίνησης. Αφού περάσει το επώδυνο στάδιο, οι ασκήσεις επικεντρώνονται στην ανάκτηση του εύρους κίνησης που έχει μειωθεί.

Πότε χρειάζεται χειρουργική αντιμετώπιση
Σπάνια απαιτείται χειρουργική αντιμετώπιση του παγωμένου ώμου. Μάλιστα στα πρώτα στάδια θα πρέπει να αποφεύγεται, γιατί σε αυτές τις περιπτώσεις ο παγωμένος ώμος υποτροπιάζει. Χειρουργική επέμβαση μπορεί να πραγματοποιηθεί όταν η πλειονότητα των συμπτωμάτων παρέλθει και γίνεται ώστε να βελτιωθεί το εύρος κίνησης, αν στο στάδιο της λύσης αυτή καθυστερεί. Η χειρουργική επέμβαση μπορεί να πραγματοποιηθεί αρθροσκοπικά, κατά τη διάρκεια της οποίας αφαιρείται ο παχυσμένος ιστός που περιορίζει την κίνηση. Επίσης γίνονται χειρισμοί κινητοποίησης της άρθρωσης υπό αναισθησία, ώστε να διαρραγούν οι παχυσμένοι ιστοί, ενώ στη συνέχεια εφαρμόζεται εντατικό πρόγραμμα φυσιοθεραπείας ώστε να διατηρηθεί το εύρος κίνησης που επιτεύχθηκε κατά τους χειρισμούς.

Βιβλιογραφία
1. Lin, J. Platelet-rich plasma injection in the treatment of frozen shoulder: A randomized controlled trial with 6-month follow-up. Int J Clin Pharmacol Ther. 2018 Aug;56(8):366-371.
2. Kothari, S et al. Comparative Efficacy of Platelet Rich Plasma Injection, Corticosteroid Injection and Ultrasonic Therapy in the Treatment of Periarthritis Shoulder. J Clin Diagn Res. 2017 May; 11(5): RC15–RC18.